Παιδοχειρουργικά
νοσήματα κοιλίας

Σκωληκοειδίτιδα

«Έχει το παιδί μου σκωληκοειδίτιδα γιατρέ;»

Πρόκειται για τη συχνότερη αγωνιώδη ερώτηση του γονέα κάθε φορά που πονάει η κοιλιά του παιδιού του. Πρέπει να θυμόμαστε πως κάθε κοιλιακό άλγος δε σημαίνει απαραίτητα και σκωληκοειδίτιδα, ενώ η σκωληκοειδίτιδα εμφανίζεται πάντα με κοιλιακό άλγος.

Η σκωληκοειδίτιδα είναι το αποτέλεσμα φλεγμονής της σκωληκοειδούς απόφυσης. Η σκωληκοειδίτιδα είναι επείγουσα χειρουργική κατάσταση καθώς η σκωληκοειδίς θα πρέπει να αφαιρεθεί χειρουργικά άμεσα. Η εξέλιξη αυτής είναι η περιτονίτιδα έξοδος κοπρανώδους υλικού και μικροβίων στην περιτοναϊκή κοιλότητα αποτέλεσμα ρήξης της σκωληκοειδούς αποφύσεως. Η περιτονίτιδα είναι μια δυνητικά πολύ επικίνδυνη κατάσταση που μπορεί να απειλήσει ακόμη και τη ζωή του παιδιού .
Ένας απλός κανόνας είναι ότι:
• κοιλιακό άλγος – όχι απαραίτητα πολύ δυνατό από την αρχή –συνεχόμενο, σταδιακά επιδεινούμενο που μπορεί να συνοδεύεται από
• αρχικά χαμηλή πυρετική κίνηση (δέκατα) με εξέλιξη σε υψηλό πυρετό(έως 39°C)
• ναυτία/τάση για έμετο που συνήθως ακολουθεί τον πόνο
• ανορεξία και όψη πάσχοντος, καταβολή ή άρνηση για παιχνίδι
• ανταλγική θέση: Ο ασθενής παίρνει εντός 12ώρου θέση που να πονά λιγότερο. Συνήθως γέρνει προς τα δεξιά με το χέρι πάνω από τη θέση που πονά ενώ δυσκολεύεται στη κίνηση, ακόμα και να ανέβει στο εξεταστικό κρεβάτι.

χρήζει διερεύνησης από ειδικό!
Εάν υποψιάζεστε σκωληκοειδίτιδα με βάση τα παραπάνω θα πρέπει να αναζητήσετε άμεσα ιατρική γνώμη! Προηγουμένως αποφύγετε τη λήψη τροφής ή παυσίπονων. Επίσης καλό θα είναι να αποφύγετε τα ζεστά επιθέματα στην κοιλιά.

Διαδικασία Διάγνωσης

Η διάγνωση της σκωληκοειδίτιδας αποτελεί πάντα μια πρόκληση για τον παιδοχειρουργό.
Παρά την εξέλιξη της τεχνολογίας η διάγνωση παραμένει κλινική με τη συμπληρωματική αξιολόγηση των εργαστηριακών ευρημάτων και του υπερηχογραφήματος κοιλιάς.

Θεραπεία

Παραμένει πάντα χειρουργική. Η εκτομή γίνεται ανοιχτά με μικρή τομή στο δεξιό κάτω μέρος της κοιλιάς ή λαπαροσκοπικά με τρεις μικρότερες τομές.
Η δεύτερη τεχνική πλεονεκτεί εφόσον πρόκειται για ενήλικα ή παιδί με σωματότυπο σχεδόν ενήλικά. Όταν πρόκειται για λεπτόσωμα μικρότερα παιδιά χωρίς να πλεονεκτεί επιστημονικά κάποια εκ των δύο, η δεύτερη μειονεκτεί λόγω αυξημένου κόστους.
Ο χρόνος νοσηλείας καθορίζεται μετεγχειρητικά από τον παιδοχειρουργό με βάση τη βαρύτητα της πάθησης.
Μετά την επιστροφή στο σπίτι:

• ειδικό διαιτολόγιο για 3 εβδομάδες
• αντιβιοτική αγωγή όταν κρίνεται σκόπιμο
• περιποίηση χειρουργικού τραύματος
• επιστροφή πλήρως στις δραστηριότητές του σε 1 μήνα

Βουβωνοκήλη

Ορίζεται ως η προβολή ενδοκοιλιακού οργάνου (π.χ. έντερο), διαμέσου μικρού καναλιού στη βουβωνική περιοχή. Η συχνότητα της βουβωνοκήλης στα τελειόμηνα νεογνά είναι 1-4%. Στο 60% των περιπτώσεων το πρόβλημα εντοπίζεται δεξιά, ενώ βουβωνοκήλη και από τις δύο πλευρές παρατηρείται στο 10% των περιπτώσεων.

Όσο αναπτύσσεται το έμβρυο, οι όρχεις στα αγόρια ή οι ωοθήκες στα κορίτσια μετακινούνται προς το κατώτερο τμήμα της κοιλιάς συμπαρασύροντας τμήμα του περιτοναίου, (είναι λεπτός υμένα που καλύπτει το σύνολο της κοιλιάς εσωτερικά) με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα κανάλι.

Το κανάλι αυτό με τη γέννηση φυσιολογικά κλείνει. Επί αποτυχίας σύγκλεισης της διόδου αυτής προκαλείται η βουβωνοκήλη.

Προδιαθεσικοί παράγοντες αποτελούν η προωρότητα, η κληρονομικότητα, η κρυψορχία, το σύνδρομο Down.

Κλινικά η βουβωνοκήλη μπορεί να ανακαλυφθεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Συχνότερα διαγιγνώσκεται στους πρώτους 6 μήνες της ζωής.

Ο γονιός συνήθως παρατηρεί μια διόγκωση στη βουβωνική περιοχή, όταν το παιδί κλαίει ή σφίγγεται, η οποία υποχωρεί μόλις ηρεμήσει. Πιο σπάνια η διόγκωση αυτή είναι σκληρή και δεν υποχωρεί, παρά μόνο αν το παιδί κοιμηθεί.

Η διάγνωση γίνεται με τη λήψη καλού ιστορικού και την κλινική εξέταση και επιβεβαιώνεται με την υπερηχογραφική απεικόνιση του προβλήματος.

Θεραπεία

Η θεραπεία είναι αποκλειστικά χειρουργική, ποτέ δεν υποστρέφει αυτόματα. Οι κατευθυντήριες οδηγίες συστήνουν από τη στιγμή που γίνεται η διάγνωση να προγραμματίζεται η χειρουργική αποκατάσταση σε εύλογο χρονικό διάστημα για να αποφευχθεί μια συνηθισμένη επιπλοκή της βουβωνοκήλης, η περίσφιξη.

Η πλαστική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης γίνεται με αναισθησία και είναι χειρουργείο μιας ημέρας ( one day surgery). Το παιδί επιστρέφει την ίδια ημέρα στο σπίτι του, λαμβάνει αγωγή με κοινά αναλγητικά και σύντομα επιστρέφει στην καθημερινότητά του.

Περιεσφιγμένη Βουβωνοκήλη

Πρόκειται για επείγουσα κατάσταση, καθώς το προπίπτον ενδοκοιλιακό όργανο έχει «στριμωχθεί» μέσα στο κανάλι με αποτέλεσμα να μην μπορεί να επιστρέψει στην κοιλιά με απαλή πίεση.

Όσο το όργανο παραμένει καθηλωμένο στη θέση αυτή, η αιμάτωσή του επηρεάζεται έντονα με αποτέλεσμα να υπάρχει σοβαρός κίνδυνος νέκρωσης.

Το παιδί στη περίπτωση περίσφιξης είναι ευερέθιστο, ενδέχεται να κάνει εμέτους και να εμφανίσει μετεωρισμό κοιλίας. Η ψηλάφηση της κήλης είναι συνήθως επώδυνη.

Θεραπεία

Ως εκ τούτου η επείγουσα ανάταξη από έμπειρο παιδοχειρουργό είναι επιβεβλημένη!

Στην περίπτωση περιεσφιγμένης κήλης που δεν κατέστη δυνατό να αναταχθεί με χειρισμούς η χειρουργική αντιμετώπιση είναι επείγουσα.

Κοκκίωμα ομφαλού

Ο ομφάλιος λώρος τέμνεται και απολινώνεται αμέσως μετά τη γέννηση και τελικά αποπίπτει συνήθως σε 7-10 ημέρες. Στο διάστημα αυτό είναι απαραίτητος ο τοπικός καθαρισμός με καθαρό οινόπνευμα για την αποφυγή μολύνσεων.

Μετά την απόπτωση του κολοβώματος του ομφαλίου λώρου μπορεί να παραμείνει ένα τμήμα κοκκιωματώδους ιστού στη βάση.

Θεραπεία

Αντιμετωπίζεται από παιδοχειρουργό με την εφαρμογή τοπικά νιτρικού αργύρου (καυτηρίαση), είτε σε μεγάλα κοκκιώματα με μίσχο με απολίνωση με ράμμα ώστε να αποπέσουν τις επόμενες ημέρες αυτόματα.

Πυλωρική Στένωση

Είναι η συχνότερη χειρουργική νόσος που προκαλεί έμετο στη βρεφική ηλικία. Είναι αποτέλεσμα της υπερτροφίας του πυλωρικού μυός με προοδευτική στένωση του αυλού του.

Το αίτιο δεν είναι γνωστό φαίνεται πως εμπλέκονται γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Το πάσχον βρέφος εμφανίζει περιστασιακά αναγωγές αμέσως μετά το γεύμα. Χαρακτηριστικά, αμέσως μετά τον έμετο το βρέφος δείχνει να πεινάει και σιτίζεται ξανά. Το υπερηχογράφημα κοιλίας είναι η πιο ευαίσθητη και ειδική εξέταση για τη διάγνωση.

Θεραπεία

Είναι χειρουργική, υπό γενική αναισθησία διενεργείται πυλωρομυοτομή δια μικρής τομής στο κοιλιακό τοίχωμα. Μετεγχειρητικά το βρέφος επανασιτίζεται άμεσα με προοδευτικά αυξανόμενες ποσότητες γάλακτος. Η πυλωρική στένωση δεν υποτροπιάζει και τα αποτελέσματα είναι γενικά άριστα.

Εγκολεασμός

Αποτελεί το συχνότερο αίτιο εντερικής απόφραξης στις ηλικίες 6 μηνών – 2 χρόνων. Πρόκειται για την είσοδο, όπως στο τηλεσκόπιο, τμήματος εντέρου εντός παρακείμενης έλικας εντέρου.

Στο 95% των περιπτώσεων είναι ιδιοπαθής, ωστόσο σε ηλικίες >2 ετών υπάρχει συχνά οδηγό σημείο (π.χ. εκκόλπωμα Meckel, πολύποδας) που προκαλεί τον εγκολεασμό. Πρόκειται για υγιές παιδί που ξαφνικά κλαίει έντονα και μαζεύει τα πόδια του στην κοιλιά. Τα επεισόδια αυτά εναλλάσονται με περιόδους ηρεμίας. Αργότερα εμφανίζει εμέτους και κενώσεις σε μορφή «ζελέ φραγκοστάφυλου», λόγω πρόσμιξης αίματος και βλέννης στα κόπρανα.

Θεραπεία

Η θεραπεία περιλαμβάνει την ανάταξη με συντηρητικά μέσα (υπό υπερηχογραφικό έλεγχο διαορθική χορήγηση αέρα, ορού), μα υπάρχουν απόλυτες ενδείξεις άμεσης χειρουργικής αντιμετώπισης. Οι επιπλοκές μετεγχειρητικά είναι ασυνήθεις και σχετίζονται με την καθυστερημένη χειρουργική αντιμετώπιση.

Παραεδρικό απόστημα – συρίγγιο

Τα αποστήματα αφορούν σε συλλογές πύου στους αδένες του πρωκτικού σωλήνα. Τα συρίγγια αποτελούν τις οδούς επικοινωνίας του εσωτερικού του πρωκτού με το δέρμα απ’ όπου παροχετεύεται το πύον των περιπρωκτικών αποστημάτων.

Είναι συχνότερα στα άρρενα βρέφη τα οποία εμφανίζουν τοπικά ισχυρό άλγος, πυρετό. Η φυσική εξέταση αποκαλύπτει οίδημα-ερυθρότητα-θερμότητα στην περιπρωκτική χώρα. Στην περίπτωση ύπαρξης συριγγίου διαπιστώνεται οπή στην περιπρωκτική χώρα με εκροή πύου.

Θεραπεία

Περιλαμβάνει τη χειρουργική παροχέτευση του αποστήματος και τη χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής. Σε παρουσία συριγγίου διενεργείται συριγγεκτομή. Πρέπει να σημειωθεί πως η παρουσία της ανωτέρω βλάβης σε μεγαλύτερα παιδιά χρήζει διερεύνησης για κολίτιδες ή διαταραχές ανοσοποιητικού συστήματος.

Κύστη κόκκυγος

Πρόκειται για μικρή κύστη που εντοπίζεται επί του κόκκυγος πάνω από τους γλουτούς. Αν επιμολυνθεί δημιουργείται απόστημα. Συνήθως αφορά σε νεαρούς άνδρες. Η επίπτωση αυξάνεται με τις ορμονικές μεταβολές της εφηβείας, την ανάπτυξη τοπικά έντονης τριχοφυίας, την καθιστική ζωή, την οικογενή προδιάθεση.

Κλινικά παρουσιάζεται τοπικά οίδημα, ερυθρότητα, πόνος, εκροή πύου – αίματος, οπές όταν υπάρχουν συρίγγια.

Θεραπεία

Η χειρουργική αντιμετώπιση αποτελεί τη μόνιμη και αποτελεσματική θεραπεία. Η συριγγοτομή με χρήση laser πλεονεκτεί έναντι της ανοικτής μεθόδου καθώς η τομή είναι πολύ μικρή, η επούλωση του χειρουργικού τραύματος πολύ γρήγορη, η μετεγχειρητική ουλή ελάχιστη, το αισθητικό αποτέλεσμα άριστο. Τα ποσοστά υποτροπής είναι μηδαμινά, δεν απαιτείται περιορισμός δραστηριοτήτων ενώ η τοπική περιποίηση του χειρουργικού τραύματος απαιτείται για μικρό χρονικό διάστημα.

Ομφαλοκήλη

Η ομφαλοκήλη αποτελεί βλάβη του κοιλιακού τοιχώματος και οφείλεται σε ατελή σύγκλειση του ομφαλικού δακτυλίου. Μέσα από αυτό το χάσμα προβάλλει περιεχόμενο της κοιλιάς (επίπλουν ή έντερο) μέσα σε σάκο.

Κατά τη γέννηση ο ομφαλικός δακτύλιος είναι φυσιολογικά κλειστός.

Διαπιστώνεται εμφανής διόγκωση από τις πρώτες ημέρες της ζωής στη θέση του ομφαλού, που αυξάνει σε μέγεθος όταν το παιδί κλαίει. Η διάγνωση είναι κλινική.

Το γεγονός ότι μεγαλώνει πολύ στο κλάμα δε θα πρέπει να ανησυχεί τους γονείς.

Στα περισσότερα παιδιά το χάσμα είναι συνήθως μικρό προοδευτικά ελαττώνεται και ο ομφαλικός δακτύλιος τελικά κλείνει έως την ηλικία των 2-4 χρονών. Σε αντίθεση με τη βουβωνοκήλη η ομφαλοκήλη σπάνια προκαλεί περίσφιξη στην παιδική ηλικία.

Θεραπεία

Ομφαλοκήλες με μεγάλο χάσμα ή όταν η ηλικία του μικρού ασθενούς είναι >3 ετών είναι απίθανο να υποστρέψουν αυτόματα και θα πρέπει να αντιμετωπισθούν χειρουργικά.

Πρόκειται για χειρουργείο ημερήσιας νοσηλείας και το παιδί επιστρέφει σπίτι του λίγες ώρες μετά τη χειρουργική επέμβαση.

Κήλη της λευκής γραμμής

Παρεμφερής κατάσταση της ομφαλοκήλης όπου το χάσμα βρίσκεται συνήθως μεταξύ ομφαλού και στέρνου.

Αυτό που προβάλλει δεν είναι έντερο αλλά μάζα λίπους (προπεριτοναϊκό λίπος).

Η περίσφιγξη έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να συμβεί σε σχέση με την ομφαλοκήλη, με αποτέλεσμα τη νέκρωση του λίπους και άσηπτη φλεγμονή.

Θεραπεία

Συνιστάται η χειρουργική αντιμετώπιση της κήλης λευκής γραμμής μετά τη διάγνωση. Πρόκειται για χειρουργική επέμβαση με αναισθησία που χρήζει νοσηλείας λίγων ωρών.

Πληκτρολογήστε λέξεις αναζήτησης και πατήστε Enter